دقت دیداری چیست؟ بررسی مفهوم تمیز دیداری

دقت دیداری چیست ؟

در بسیاری از مواقع ضعف یادگیری که در دانش آموزان وجود دارد از مشکلاتی سرچشمه می گیرد که در مهارت های دیداری خود دارند.

مشکل در مهارت هایی مانند توجه، تمیز و دقت دیداری. در ادامه توضیح کوتاهی در رابطه با تمیز دیداری و دقت دیداری ارائه می دهیم.

دقت دیداری یک فرایند شناختی می باشد که به عنوان پایه یادگیری در افراد محسوب می شود.

توانایی تمرکز بینایی برای به ذهن سپردن موضوعی و دریافت جزییات آن را دقت دیداری می گویند.

اختلال در دقت دیداری می تواند مشکلاتی مانند کم و زیاد گذاشتن دندانه، نقطه، تشدید و سرکش را به دنبال داشته باشد.

در حالیکه حافظه دیداری انسان یک توانایی ذهنی است که به عنوان یک مخزن جمع‌آوری و ذخیره سازی اطلاعات مورد نیاز عمل می‌کند.

این پایگاه اطلاعاتی, اساس و پی‌ریزی آن چیزی است که مفهوم ذهن و خودآگاهی انسان را می‌سازد.

تمیز دیداری

مهارت دیداری دیگری که از آن نام بردیم و قصد داریم آن را توضیح دهیم تمیز دیداری می باشد.

توانایی برقراری تفاوت بین دو محرک را تمیز دیداری می گویند.

کسانی که در این مهارت مشکل دارند توانایی تشخیص حروف شبیه به هم را ندارند.

حروفی مانند ک و گ، ب و ت، س و ش، ع و غ، ح و خ را از هم تشخیص نمی دهند و آن ها را با هم اشتباه می گیرند.

همچنین این افراد در تشخیص کلمات شبیه به هم نیز مشکل دارند. برای مثال کلمات « یاران » و « باران » را با یکدیگر اشتباه می گیرند.

برای برطرف کردن این اختلال باید نکاتی را که کمک می کند این حروف و کلمات از یکدیگر تمییز پیدا کنند را به فرد بیاموزیم.

اما در مواردی دیده شده است که افراد در یادگیری این نکات نیز مشکل دارند.

افرادی که اختلالات مربوط به دقت دیداری و تمیز دیداری دارند در فراگیری مهارت هایی مانند خواندن و نوشتن، ریاضی و دیکته نویسی به مشکل برخورد می کنند.

مشکلات املا در این کودکان بسیار زیاد هست که می توانیم با کمک دقت دیداری این مشکلات را برطرف کنیم.

کاربرگ دقت دیداری :

نمونه کاربرگ دقت دیداری

برای انجام تمرین های دقت دیداری یک سری کاربرگ ها تهیه می شود که معمولا بر مبنای تصاویری می باشد که باید آن ها را تکمیل کرد.

برای مثال یک شکل هندسی ناقص، مانند یک شش ضلعی ناقص را رسم کرده اند و سه شکل دیگر از نیمه ناقص تصویر در کاربرگ وجود دارد.

از کودک می خواهند که در میان آن سه شکل، نیمه ای را که کاملا مناسب تکمیل کردن شکل ناقص است را انتخاب کنند.

تمرین دیگری که در این کاربرگ ها مشاهده می شود شامل تصاویر ناقصی می باشد که خود کودک باید آن ها را تکمیل کند.

برای برطرف کردن اختلالات تمیز و دقت دیداری چه تمرین هایی لازم می باشد ؟

تمرین های دقت دیداری

بسیاری از اختلالات هستند که با تمرین برطرف می شوند و راه درمان دارند. کسانی که در دقت دیداری مشکل دارند،

و یا اختلالات مربوط به تمیز دیداری دارند با انجام یک سری تمرینات می توانند مشکل خود را بهبود بخشند و یا آن را به طور کامل درمان کنند.

در ادامه تعدادی از این تمرینات را معرفی می کنیم.

قراردادن کارت و پنهان کردن آن

دو کارت با تصاویر گوناگون را در مقابل کودک قرار می دهیم و بعد از گذشت مدت کوتاهی تصاویر را پنهان می کنیم.

یا دستمان را روی صاویر می گذاریم و یا کارت ها را وارو می کنیم.

سپس از کودک می خواهیم که نام دو تصویری را که بر روی کارت بوده است به ما بگوید.

سپس همین کار را به وسیله سه کارت انجام می دهیم.

می توانیم هر بار با توجه به توانایی که از کودک سراغ داریم و پیشرفتی که در او می بینیم تعداد کارت ها را افزایش دهیم.

همچنین می توانیم از کودک بخواهیم که نام تصویر را به ترتیبی که جلوی او قرار می دهیم بگوید.

با این کار توالی دیداری کودک نیز بهبود پیدا می کند. افزوده کردن این مراحل بستگی به توانایی و پیشرفت کودک دارد ؛

تمرین دیگری که برای تقویت دقت دیداری می توان انجام داد این است که یک تصویر مرکب را مقابل کودک قرار دهیم و از او بخواهیم که جزئیات تصویر را در خاطر بسپارد،

و سپس سوالاتی درباره تصویر مرکبی که به او نشان داده ایم از او بپرسیم ؛

بخاطر سپردن واژگان

تمرین دیگری که برای افزایش دقت دیداری مناسب می باشد به این صورت است که اگر کودک شما خواندن و نوشتن بلد است؛

سه واژه را روی سه کارت مختلف می نویسیم و از کودک می خواهیم که واژگان را به خاطر بسپارد.

سپس به او می گوییم که از اتاق بیرون برود و ما دو کارت از آن سه کارت را برمیداریم.

بعد از بازگشت کودک به اتاق از او می خواهیم واژگانی که روی کارت هایی نوشته شده بودند که آن ها را پنهان کردیم بنویسید.

اگر کودک واژگان را به درستی نوشت در مراحل بعد می توانیم یکی یکی به کارت ها اضافه کنیم ؛

تمرین دیگری که می توانید به کودک بدهید این است که بگوییم کلماتی که مقابل او قرار داده ایم را به ذهن بسپارد و سپس در هوا و یا سینی شن، آرد یا نمک آن ها را بنویسد ؛

از کودک بخواهیم که یک بار با نگاه کردن به کلمات شکل درست آن ها را بنویسد و بار دیگر بدون نگاه کردن به آن ها شکل درست کلمات را بنویسد ؛

بررسی حافظه دیداری کودک

یکی دیگر از تمریناتی که می توانید به کودک بدهید که مرتبط به حافظه دیداری این است که در غیاب او جای وسایل اتاق را تغییر دهید،

و از او بخواهید که به شما بگوید در اتاق چه تغییراتی به وجود آمده است ؛

برای تقویت دقت دیداری در کودک تکه های یک پازل چهار تکه را در قسمت های مختلف اتاق پنهان کنید.

به صورتی که قسمتی از این تکه ها مشخص باشد. سپس از کودک بخواهید که تکه های پازل را بیابد و کنار یکدیگر قرار دهد ؛

می توانید یک قسمت از روزنامه را در مقابل کودک قرار دهید و از او بخواهید که تا شکل یک حرف را که برای او مشخص کرده اید را پیدا کند ؛

می توانید یک تصویر را مقابل کودک قرار دهید و بخواهید مربع های موجود در تصویر را پیدا کند ؛

تعدادی مهره را روی میز بریزید و بعد از مدت کوتاهی چند تا از مهره ها را بردارید از کودک بخواهید متوجه تغییرات شده است یا نه ؛

یکی از تمرین های تقویت دقت دیداری تکمیل تصاویر ناقص می باشد ؛

یکی دیگر از تمرین هایی که برای تقویت دقت دیداری بسیار مناسب می باشد پیدا کردن تفاوت میان دو تصویر می باشد که تنها تفاوت های بسیار جزیی دارند ؛

یافتن تفاوت های دو تصویر

یک نقشه را در مقابل کودک قرار دهید و از او درخواست کنید که نام محل هایی را که می گویید در نقشه بیابد ؛

تعدادی مهره رنگی با دو رنگ مختلف را در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید که این مهره ها را به صورت یک در میان نخ کند ؛

کامل کردن جملات ناقص یکی دیگر از تمریناتی می باشد که برای تقویت دقت دیداری مناسب است ؛

ابزاری مانند کاغذ رنگی یا مقوا و قیچی را در اختیار کودک بگذارید و از او بخواهید اشکالی را که از او می خواهید برای شما در بیاورد ؛

یکی دیگر از تمرین هایی که برای کودکان بی دقت لازم است و دقت دیداری آن ها را بهبود می بخشد،

این است که یک سری وسایل را بیاورید و از کودک بخواهید چشمانش را ببندد. سپس با لمس آن وسایل نام آن ها را حدس بزند ؛

یکی از ورزش هایی که برای تقویت دقت دیداری مناسب است و باعث بهبود آن می شود؛ دارت می باشد.

با استفاده از دارت میان حرکات چشم و دست هماهنگی ایجاد می شود ؛

اگر کودک به مدرسه می رود و خواندن و نوشتن بلد است،

متن هایی را از کتاب درسی او تهیه کنید و از کودک بخواهید که برای کلماتی که نیاز دارند سرکش، تشدید و نقطه بگذارد.

می توانید در ابتدا تنها یکی از این ها را از کودک بخواهید و اگر به درستی پاسخ داد برای سخت تر کردن تمرین سایر موارد را اضافه کنید ؛

تعدادی کلمه و یا عدد را بگویید و از کودک درخواست کنید که بعد از شما این کلمات یا اعداد را تکرار نماید.

هر بار که کودک موفق می شود به درستی تکرار را انجام دهد تعداد کلمات و اعداد را زیاد تر کنید ؛

کلمات یک جمله را نا مرتب کنید و از کودک بخواهید تا کلمات را مرتب کند و یک جمله بسازد ؛

تعدادی تصویر را به صورت مرتب بچینید و از کودک بخواهید که به آن ها نگاه کند و در ذهن بسپارد شان سپس از او بخواهید که چشم خود را ببندد.

چند کارت را جا به جا کنید و بعد از اینکه کودک چشمانش را باز کرد از او بخواهید که بگوید کدام کارت ها جایشان تغییر کرده است ؛

یک جمله را بنویسید و در میان جمله یک کلمه اضافه قرار دهید. از کودک درخواست کنید که کلمه اضافه را در میان جمله بیابد.

برای مثال در جمله امروز هوا ابری باران است. کلمه « باران » اضافی می باشد.

در ابتدا می توانید کلمه ای را اضافه بگذارید که واضح تر باشد،

و اگر کودک به درستی پاسخ داد در مرحله بعد کلمه ای را اضافه بگذارید که تشخیص آن سخت تر باشد.

اگر کودک به درستی پاسخ داد در مرحله بعد کلمه ای را اضافه بگذارید که تشخیص آن سخت تر باشد ؛

کلمات دندانه دار را با یک دندانه اضافه تر و یا کم تر بنویسید و از کودک بخواهید آن ها را بیاد و درستشان را بنویسد.