نارسایی شنوایی در کودکان و راه های درمان آن
اگر کودک یا نوزاد شما اخیراً دچار نارسایی شنوایی تشخیص داده شده است، احتمالاً سؤالات و نگرانیهای زیادی برای شما پیش خواهد آمد.
طبیعی است که احساس ناامیدی و اضطراب کنید، اما مطمئن باشید که گزینههای درمانی و مقابلهای زیادی هم در خانه و هم در مدرسه وجود دارد.
شاید مهمترین چیزی که باید بدانید این است که توانایی شنیدن به کودک، کمک میکند تا مهارتهای زبانی و کلامی خود را توسعه دهد.
بسیار مهم است که اطمینان حاصل شود که نارسایی شنوایی فرزند شما بهطور مناسب درمان میشود، تا تأثیر نارسایی شنوایی بر تحصیل او به حداقل برسد.
در واقع، تحقیقات نشان میدهد که درمان نارسایی شنوایی قبل از رسیدن کودک به شش ماهگی منجر به نتایج گفتاری و زبانی بسیار بهتری نسبت به درمان بعدی میشود.
تحقیقات همچنین نشان میدهد که سمعک، عملکرد کودکان دارای اختلالات شنوایی در مدرسه را افزایش میدهد.
نارسایی شنوایی دوران کودکی چیست؟
بسته به نتایج آزمایش شنوایی، در یک گوش (یک طرفه) و یا در هر دو گوش (دوطرفه)، اگر کودک نتواند صداهای کمتر از یک سطح حجم مشخص را بشنود، ممکن است دچار نارسایی شنوایی تشخیص داده شود.
حداقل میزان صدا معمولاً چیزی در حدود 15 تا 20 دسیبل صدا است، که تقریباً صدای خشخش برگها یا زمزمه افراد است.
اگرچه نشنیدن صدای خشخش برگها بهعنوان یک درجه نارسایی شنوایی در نظر گرفته میشود، اما درک بخشهای خاصی از گفتار را نیز دشوار میکند.
به همین دلیل است که درمان نارسایی شنوایی در کودکانی که از بدو تولد زبان را یاد میگیرند بسیار مهم است.
این یک نقطه شروع است. برخی از کودکان نارسایی شنوایی خفیف دارند (صدای کمتر از 25-40 دسیبل را نمیشنوند)، متوسط (41-60 دسیبل)، شدید (61-80 دسیبل) و عمیق (دسیبل 81+). ناتوانی در شنیدن همه صداها بهعنوان نارسایی ناشنوایی عمیق شناخته میشود.
مسئله فقط اندازه نیست. نارسایی شنوایی ترکیبی از کاهش حجم (اندازهگیری شده برحسب دسیبل) و کاهش صدا یا فرکانس (اندازهگیری شده بر حسب هرتز) است.
بهعنوان مثال، برخی از کودکان ممکن است در شنیدن صداهای بلند مشکل داشته باشند، اما در شنیدن صداهایی با صدای پایین که بهعنوان اختلال شنوایی با فرکانس بالا شناخته میشود، مشکلی ندارند.
کودکی با نارسایی شنوایی متوسط در فرکانسهای بالاتر، نمیتواند بیشتر گفتار را بهدرستی بشنود، اما ممکن است بدون هیچ مشکلی صدای یک هلیکوپتر را کیلومترها دورتر بشنود.
برخی ممکن است برعکس، نارسایی شنوایی با فرکانس پایین داشته باشند، در حالی که برخی دیگر دچار نارسایی شنوایی “مسطح” هستند، که به این معنی است که برای شنیدن صداها در همه سطوح، از کم به بالا، مشکل دارند.
همانطور که میبینید، مشکلات شنوایی در کودکان منحصربهفرد و بسیار متغیر است، به همین دلیل سمعکهای سفارشی بسیار مهم هستند، زیرا میتوان آنها را بر اساس الگوی خاص نارسایی شنوایی کودک تنظیم کرد.
برای درک کامل نارسایی شنوایی فرزندتان، دانستن میزان نارسایی شنوایی در هر گوش و همچنین صداهایی که شنیدن آنها برای او دشوار است مهم است.
نارسایی شنوایی در سنین پایین
نارسایی شنوایی در کودکان چقدر شایع است؟
بسته به سازمانی که دادهها را جمعآوری میکند، تخمینهای مختلفی وجود دارد، اما نارسایی شنوایی عمومی در کودکان نسبتاً رایج است.
یک نظرسنجی ملی تخمین زده است که حدود 10 درصد از کودکان و نوجوانان نارسایی شنوایی دارند، اگرچه در بیشتر موارد کاهش شنوایی جزئی و تنها در یک گوش بود.
علائم و نشانههای نارسایی شنوایی در کودکان
بیمارستانها بهطور معمول شنوایی نوزادان را در روز اول یا دوم پس از تولد بررسی میکنند.
اگر نوزاد تازه متولدشده نشانههایی از نقص شنوایی نوزاد را نشان دهد، معاینه دوم معمولاً پس از چند هفته برنامهریزی میشود.
با این حال، گاهی اوقات نوزادانی که هر دو غربالگری شنوایی را پشت سر میگذارند ممکن است با افزایش سن علائم نارسایی شنوایی را نشان دهند.
اگر فکر میکنید فرزندتان در شنیدن صدای شما مشکل دارد، فوراً به پزشک اطفال خود مراجعه کنید.
یکی از راههای تشخیص اینکه آیا شنوایی کودک شما بهدرستی رشد میکند، مشاهده نقاط عطف مهم گفتار و شنوایی است.
نوزادان
از بدو تولد تا چهار ماهگی، کودک شما باید:
- در برابر صداهای بلند عکسالعمل نشان دهد.
- هنگامی که صداهای بلند شنیده میشود یک حرکتی میکند.
- با لبخند زدن یا صدازدن به صدا پاسخ دهد.
- صدای آشنا را آرام تشخیص دهد.
از چهار ماهگی تا نه ماهگی، کودک شما باید:
- هنگام صحبت با او لبخند بزند.
- به اسباب بازیهایی که صدا تولید میکنند توجه کند.
- سرش را به سمت صداهای آشنا بچرخاند.
از سن 9 تا 15 ماهگی، کودک شما باید:
- برای گپ زدن صداهای مختلف بسازد.
- چند صدای ساده را تکرار کند.
- از صدای مختلف برای جلبتوجه استفاده کند.
- هنگام صدا کردن با نام خودش حرکتی نشان دهد.
از 15 تا 24 ماهگی، کودک نوپا شما باید:
- از کلمات ساده زیادی استفاده کند.
- وقتی سؤال میکنید اعضای بدن را حرکت کند.
- موارد خاصی را همیشه نام میبرد.
- به آهنگها، قافیهها و داستانها با دقت گوش میدهد.
- به چیزهای آشنا که نام میبرید اشاره میکند.
علائم نارسایی شنوایی در کودکان نوپا و سنین مدرسه
کودکان بزرگتر گاهی اوقات دچار نارسایی شنوایی میشوند، که قبلاً وجود نداشت.
اگر فکر میکنید کودک شما ممکن است دچار نارسایی شنوایی باشد، در اینجا مواردی وجود دارد که باید به آنها توجه کنید:
فرزند شما به دلیل اختلال یادگیری یا بیش فعالی مشخص شده است، همیشه مطمئن شوید که او نیز از نظر نارسایی شنوایی آزمایش شود.
زیرا نارسایی شنوایی میتواند اختلالات یادگیری و شرایط رفتاری را تقلید کند.
- او در درک آنچه مردم میگویند مشکل دارد.
- او متفاوت از سایر کودکان هم سن و سال خود صحبت میکند.
- وقتی اسمش را صدا میزنید جواب نمیدهد.
- به سؤالات پاسخ نامناسب میدهد.
- صدای تلویزیون را به طرز باورنکردنی زیاد میکند، یا خیلی نزدیک تلویزیون میشود تا آن را بشنود.
- او از نظر تحصیلی مشکل دارد.
- در گفتار یا زبان تأخیر دارد یا در بیان کلمات مشکل دارد.
- دیگران را تماشا میکند تا از کارهای آنها در خانه یا مدرسه تقلید کنند.
- از گوشدرد یا سروصدای مختلف شکایت میکند.
- نمیتواند از طریق تلفن بفهمد یا در حین صحبت کردن با تلفن، مرتباً گوشها را عوض میکند.
- چند دفعه در روز میگوید “چی؟” یا “ها؟”.
- او چهره گوینده را بهدقت تماشا میکند، زیرا آنها لبخوانی را ترجیح میدهند.
علت نارسایی شنوایی فرزندم چیست؟
وقتی کودکی با نارسایی شنوایی به دنیا میآید
برخی از نوزادان با نارسایی شنوایی متولد میشوند که به آن نارسایی شنوایی مادرزادی میگویند.
بسیاری از عوامل مختلف میتوانند باعث این نوع نارسایی شنوایی شوند، اما همیشه نمیتوان علت دقیق آن را تعیین کرد.
در حدود نیمی از موارد، علت ژنتیکی است – به این معنی که از والدین به ارث رسیده است.
عوامل ژنتیکی باعث بیش از 50 درصد نارسایی شنوایی دوران کودکی میشود، چه در بدو تولد و چه در مراحل بعدی زندگی.
عوامل ژنتیکی که ممکن است باعث کاهش شنوایی مادرزادی شوند، عبارتاند از:
نارسایی شنوایی ارثی مغلوب
این شایعترین نوع نارسایی شنوایی مادرزادی ارثی است که حدود 70 درصد از کل موارد نارسایی شنوایی ارثی را شامل میشود.
این بدان معناست که یکی از والدین دچار نارسایی شنوایی نیست، بلکه هر یک از والدین حامل یک ژن مغلوب هستند که به کودک منتقل میشود.
والدین معمولاً وقتی فرزندشان با این نوع نارسایی شنوایی متولد میشود شگفتزده میشوند، زیرا مردم معمولاً حتی متوجه نمیشوند که ژن مغلوب دارند.
نارسایی شنوایی غالب اتوزومال
این نوع نارسایی شنوایی مسئول حدود 15 درصد از کاهش شنوایی ارثی است.
در مورد نارسایی شنوایی اتوزومال غالب ارثی، یکی از والدین ژن غالب نارسایی شنوایی را به فرزندان منتقل میکند.
این والدین ممکن است نارسایی شنوایی داشته باشند یا نداشته باشند، اما ممکن است علائم یا نشانههای دیگری از یک سندرم ژنتیکی را داشته باشند.
عوامل غیر ژنتیکی که ممکن است باعث کاهش شنوایی مادرزادی شوند عبارتاند از:
عوارض مامایی، از جمله تبخال، سرخجه یا هر عفونت جدی دیگر. کمبود اکسیژن؛ یا به دلایلی نیاز به تزریق خون دارند.
تولد زودرس. نوزادانی که در بدو تولد کمتر از 3 پوند وزن دارند، یا به دلیل نارس بودن به داروهای خاصی برای تنفس نیاز دارند، در معرض خطر کاهش شنوایی هستند.
اختلال در سیستم عصبی یا مغز.
استفاده از داروهایی که باعث نارسایی شنوایی مادر در دوران بارداری میشود. اینها بهعنوان دارو از جمله آنتی بیوتیک ها و برخی مسکنها تجویز میشوند.
که بیشتر به عصب شنوایی یا سایر ساختارهای شنوایی جنین آسیب میرسانند.
مادر در دوران بارداری دچار عفونتی از جمله بیماریهایی مانند: توکسوپلاسموز، ویروس تومور سلولی، هرپس سیمپلکس یا سرخجه بوده است.
سابقه یا داشتن بیماری دیابت در مادر
سوءمصرف مواد مخدر یا الکل توسط مادر یا سیگار کشیدن در دوران بارداری.
این عوامل غیر ژنتیکی تنها حدود 25 درصد از کاهش شنوایی مادرزادی را تشکیل می دهند. برای 25 درصد باقی مانده، هیچ دلیلی پیدا نشد.
چه زمانی کودکان ، دیرتر دچار نارسایی شنوایی می شود؟
نوزادان همچنین می توانند تحت تأثیر نارسایی شنوایی اکتسابی قرار گیرند، به این معنی که در هر زمانی پس از تولد رخ می دهد. علل مختلفی برای نارسایی شنوایی اکتسابی وجود دارد، از جمله:
- سوراخ شدن پرده گوش.
- بیماری منیر.
- عفونت هایی مانند مننژیت، سرخک، اوریون و سیاه سرفه.
- مصرف داروهای مرتبط با نارسایی شنوایی.
- آسیب جدی به سر.
- قرار گرفتن در معرض صداهای بلند که باعث کاهش شنوایی ناشی از سر و صدا می شود.
- عفونت گوش (اوتیت میانی عود کننده یا درمان نشده)
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا سایر سموم
گاهی اوقات علت نارسایی شنوایی موقتی است، مانند این چهار علت رایج نارسایی شنوایی موقت در کودکان.
اختلال پردازش شنوایی در کودکان با شنوایی طبیعی
برخی از کودکان ممکن است تست های شنوایی ارثس و موارد بالا را پشت سر بگذارند، اما همچنان برای گوش دادن و درک گفتار، به ویژه در محیط های پر سر و صدا، مشکل دارند.
آنها ممکن است از شما بخواهند که آنچه را که اغلب گفته اید تکرار کنید، و برای تمایز بین کلمات مشابه به سختی تلاش کنند.
اگر این مشکل در کوکد شما وجود دارد، مهم است که با پزشک کودک صحبت کنید، زیرا ممکن است یک اختلال پردازش شنوایی باشد.
این بدان معنی است که گوش ها می توانند صدا را به اندازه کافی تشخیص دهند، اما مغز برای تفسیر صحیح صدا تلاش می کند.
نارسایی شنوایی موقت در کودکان
برخی از کودکان ممکن است نارسایی شنوایی داشته باشند که موقتی است، که در این صورت به عنوان نارسایی شنوایی موقت یا تکرار شونده شناخته می شود.
اگرچه ممکن است یک زمان مشخصی نداشته باشد، اما این نوع از دست دادن شنوایی همچنان می تواند برای رشد گفتار و زبان مضر باشد.
از دست دادن موقت شنوایی، میتواند ناشی از التهاب گوش میانی باشد، که بیشتر بهعنوان عفونت گوش میانی شناخته میشود.
از هر چهار کودک، یک نفر تا زمانی که به سن سه سالگی برسد، دچار اوتیت میانی میشود.
این نوع عفونت به دلیل رشد “شیپور استاش” در دوران کودکی در کودکان بسیار شایع است.
“شیپور استاش”، که اجازه میدهد فشار هوا بین گوش میانی و نازوفارنکس برابر شود، در طول رشد کوچکتر و افقیتر است.
بنابراین، بسیار مستعد انسداد مایع یا آدنوئیدهای بزرگ (غدد در ناحیه گلو) است.
عفونت گوش میانی میتواند باعث از دست دادن موقت شنوایی شود. زیرا مایع اضافی در گوش مانع از عملکرد صحیح استخوانهای کوچک گوش میانی میشود.
خوشبختانه این نوع نارسایی شنوایی معمولاً موقتی است و خودبهخود برطرف میشود.
با این حال، عفونتهای مکرر و درماننشده گوش میانی میتوانند باعث آسیب تجمعی به استخوان، پرده گوش یا عصب شنوایی شوند که منجر به کاهش شنوایی حسی عصبی دائمی میشود.
تست شنوایی برای کودکان
بررسی شنوایی نوزادان
غربالگری شنوایی نوزادان امروزه به والدین توصیه میشود و باید قبل از ترک بیمارستان غربالگری شنوایی نوزادان انجام شود.
حتماً از پزشکان درخواست کنید که تست شنوایی را در کودکان انجام دهند.
دو نوع معاینه شنوایی نوزادان وجود دارد که هر دوی آنها بدون درد هستند و میتوانند در هنگام خواب نوزاد انجام شوند.
تست شنوایی برای نوزادان و کودکان خردسال
تست شنوایی نوزاد: شنواییسنجی تقویتشده بصری
پزشک کودکان، میتوانند نوزادان شش ماهه را در اتاق پردازش صدا با آزمایشی به نام شنواییسنجی بصری (VRA) آزمایش کنند.
VRA از معکوس شدن سر نوزاد به سمت صدا استفاده میکند.
در این آزمایش، والدین کودک خود را در حالی که روی صندلی وسط اتاق صدا نشسته است، روی پاهای خود نگه میدارند.
پزشک صداها را پخش میکند، یا از طریق بلندگوهایی که به سمت راست و چپ کودک هدایت میشوند، صحبت میکند.
وقتی کودک صدا را میشنود و به سمت آن نگاه میکند، با یک اسباببازی تقویتکننده بصری مانند: یک چراغ چشمکزن پاداش دریافت میکند.
یک نوزاد معمولاً آنقدر مشغول میماند تا شنواییشناس بتواند نشانه خوبی از توانایی شنوایی حداقل برای گوش شنوایی بهتر بهدست آورد.
تستهای شنوایی نوزاد: بازی شنواییسنجی
پزشک اطفال از روشی به نام بازی شنواییسنجی برای کودکان نوپا و پیشدبستانی استفاده میکند. این یک تست شنوایی است که به یک بازی برای کودکان خردسال تبدیل شده است.
والدین یا کمککننده در غرفه با کودک روی زمین مینشینند و به آنها آموزش میدهند که با انجام یک کار خاص، مانند قرار دادن یک بلوک در سطل، به هر صدایی که میشنوند پاسخ دهند.
وقتی کودک بهدرستی به صدا پاسخ میدهد، والدین باید خود را هیجانزده نشان دهند.
این کار، کودک را بهاندازه کافی درگیر میکند تا والدین و پزشک بتواند نشانه خوبی از توانایی شنوایی حداقل برای گوش شنوایی بهتر داشته باشد.
درمان نارسایی شنوایی دوران کودکی
بسته بهشدت و علت نارسایی شنوایی کودک، ممکن است سمعک، کاشت حلزون و ترکیبی از گفتاردرمانی یا دستگاههای گوش دادن کمکی توصیه شود.
اگر متوجه شدید که نوزاد یا کودک شما هر یک از علائم بالا را نشان میدهد، آنها را نزد پزشک خانواده خود ببرید تا شما را به شنواییشناس اطفال ارجاع دهد، تا شنوایی کودک شما بررسی شود.
اگر کودکی دارای موم، عفونت گوش یا مشکل دیگری باشد که باعث نارسایی شنوایی موقت میشود، پزشک مشکل را برطرف میکند یا شما را به متخصص گوش، حلق و بینی (پزشک گوش، حلق و بینی) برای درمان انسداد موقت شنوایی ارجاع میدهد.
پزشکان میتوانند معاینات شنواییشناسی رفتاری عمیق را حتی در کودکان بسیار کوچک (تا 6 ماهگی) انجام دهند.
آزمایشات عینی زیادی وجود دارد که نوزادان، کودکان نوپا و خردسالان نیز میتوانند تحت آن قرار گیرند.
این آزمایشات بدون درد هستند. پس از معاینه، پزشک مدتی را صرف صحبت با شما در مورد توانایی فرزندتان در شنیدن و توصیه یک برنامه درمانی یا مداخله پزشکی مناسب میکند.
سمعک
سمعک یکی از انواع وسایلی است که میتواند به کودکان کمشنوا کمک کند دوباره واضح بشنوند.
سمعکهای زیادی برای کودکان وجود دارد، از جمله سمعکهای پرقدرت برای کودکان با نارسایی شنوایی شدید که سمعک باکیفیت ارائه میکنند.
بسیاری از راه حلها برای کودکان شامل پوششهای مخصوص و سایر لوازم جانبی هستند، تا اطمینان حاصل شود که کودکان خردسال سمعک خود را خارج نمیکنند یا بهاشتباه در جای خود قرار نمیدهند.
مدلهای زیادی از دستگاهها برای انتخاب وجود دارد، از جمله سمعکهای پشت گوش یا سمعکهایی که تقریباً بهطور کامل در کانال گوش هستند و بسیار محتاط هستند.
کاشت حلزون شنوایی
کاشت حلزون، دستگاهی است که با جراحی کاشته میشود، که مستقیماً عصب شنوایی در گوش داخلی را از طریق تحریک الکتریکی تحریک میکند.
کاشت حلزون برای نوزادان و کودکانی که نمیتوانند از سمعک بهرهمند شوند گزینه مناسبی هست.
گفتاردرمانی
برای کودکان مبتلا به نارسایی شنوایی که بر گفتار آنها تأثیر گذاشته است، ممکن است پس از دریافت سمعک یا کاشت حلزون به گفتار و زبان درمانی نیاز داشته باشد تا به او کمک کند تا تأخیر گفتار را جبران کند.
کودکان مبتلا به اختلال پردازش شنوایی نیز ممکن است برای تقویت شیوه درک و استفاده از زبان کودکانتان، درمانی دریافت کنند.
پیشگیری از نارسایی شنوایی در نوجوانان
شما میتوانید با محافظت از شنوایی فرزندتان در برابر صداهای بلند، از جمله هدفون، به شنوایی سالم برای تمام عمر کمک کنید.
کاهش شنوایی ناشی از صدا در میان کودکان و نوجوانان در حال افزایش است. استفاده از هدفون بهویژه با نارسایی شنوایی زودرس همراه است.
کمک معلمان در مدرسه
نارسایی شنوایی درماننشده بر عملکرد کودک در مدرسه تأثیر منفی میگذارد.
والدین تنها کسانی نیستند که وظیفه دارند اطمینان حاصل کنند، که برخی از کودکان کمشنوا فرصت برابر برای یادگیری دارند. این مورد در مدارس نیز وظایفی دارند.
بیشتر کودکان نارسایی شنوایی را میتوان در کلاسهای درس شرکت داد. یک پزشک کودک میتواند منبع ارزشمندی باشد که آیا کودک شما شرایط حضور در اجتماع را داشته باشد.
جمعبندی نهایی
اگر مشکوک به نارسایی شنوایی فرزندتان هستید فوراً کمک بخواهید. اغلب اوقات، یک متخصص اطفال مکان خوبی برای شروع است. او ممکن است شما را به شنواییشناس اطفال یا پزشک گوش و حلق و بینی ارجاع دهد.
دیدگاهتان را بنویسید