گفتار درمانی چیست؟ انواع مشکلات گفتار و چگونگی رفع اختلالات گفتاری کودک

گفتار درمانی ارزیابی و درمان مشکلات ارتباطی و اختلالات گفتار در کودکان است. این کار توسط آسیب شناسان گفتار زبان صورت می گیرد که اغلب به آنها گفتار درمانگر گفته می شود.

از تکنیک های گفتار درمانی برای بهبود ارتباطات در کودکان استفاده می شود که شامل گفتار درمانی، فعالیت های تمرینی زبانی و موارد دیگر بسته به نوع اختلال گفتار یا زبان در کودکان است.

البته گفتار درمانی ممکن است برای اختلالات گفتاری که در دوران کودکی ایجاد می شود یا برای اختلال گفتار در بزرگسالان به دلیل آسیب یا بیماری، مانند سکته مغزی یا آسیب مغزی مورد نیاز باشد.

چه کودکانی نیاز به گفتار درمانی دارند؟

کودکانی که با مشکلات گفتاری، زبانی و توانایی ارتباطی مواجه هستند نیاز به گفتار درمانی دارند. برخی از مشکلات رایج شامل تاخیر در یادگیری زبان، ناتوانی در تلفظ کلمات، خواندن و نوشتن ناموفق، اختلالات صوتی و سخنرانی، مشکلات در تعامل اجتماعی و اختلالات اتیسمی هستند. اگر شما به هر دلیلی این نوع مشکلات را در گفتار و زبان کودک خود مشاهده کردید، بهتر است به متخصصین گفتار درمانی مراجعه کنید تا کودک شما بتواند مهارت‌های گفتاری و زبانی خود را بهبود بخشد.

آیا گفتار درمانی تاثیر زیادی در رفع اختلالات گفتاری دارد؟

گفتار درمانی تاثیر زیادی در رفع اختلالات گفتاری دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که گفتار درمانی به کودکان دارای مشکلات گفتاری و زبانی بسیار کمک می‌کند که باعث می شود تا مهارت‌های گفتاری و زبانی آنها تقویت یابد و در نتیجه اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند و در تحصیل و ارتباطات اجتماعی موفقیت کسب کنند.

گفتار درمانی شامل تمرینات و فعالیت‌های گوناگونی است که با هدف بهبود مهارت‌های گفتاری و زبانی از جمله تلفظ، ساختار زبانی، دامنه واژگانی و تعامل اجتماعی انجام می‌شود. معمولاً در جلسات گفتار درمانی، از تمرینات شنیداری، تقلید صوتی، بازی درمانی، بازی‌های زبانی و تمرینات تنفسی و صدا استفاده می‌شود.

گفتار درمانی برای کودکان از چه سالی باید شروع شود؟

گفتار درمانی برای کودکان ممکن است از زمان نوزادی شروع شود، البته اگر کودک دارای مشکلات گفتاری یا زبانی باشد. اما در موارد عمومی، گفتار درمانی برای کودکان در سنین پیش‌دبستانی و دبستان مفید است. به طور خاص، اگر کودک با مشکلاتی مانند تاخیر در یادگیری زبان، ناتوانی در تلفظ کلمات، خواندن و نوشتن ناموفق، اختلالات صوتی و سخنرانی و مشکلات در تعامل اجتماعی روبرو است، بهتر است به یک متخصص گفتار درمانی مراجعه کنید.

گفتار درمانی برای کودکان با کمک گفتار درمانگر

برای فرزند شما بسته به اختلال گفتاری او، گفتار درمانی ممکن است در یک کلاس درس یا گروه کوچک یا به صورت جداگانه انجام شود. تمرینات و فعالیت های گفتار درمانی بسته به اختلال، سن و نیازهای کودک شما متفاوت است.

در طی گفتار درمانی کودکان، گفتار درمانگر سعی می کند روش های زیر را در نظر بگیرد:

• از طریق صحبت کردن و بازی کردن و استفاده از کتاب ها، تصاویر و سایر اشیاء به عنوان بخشی از تمرین زبانی برای کمک به تحریک رشد زبان تعامل داشته باشید.
• صداها و هجاهای صحیح را برای کودک در حین بازی متناسب با سن او تمرین می کند تا به کودک یاد دهد که چگونه صداهای خاص تولید کند.
• راهبردها و تکالیف درسی را برای کودک و والدین او در مورد نحوه انجام گفتار درمانی در خانه ارائه می دهد.
• حل مسئله، حافظه و سازماندهی و سایر فعالیت هایی که در جهت بهبود ارتباطات شناختی انجام می شود.
• تاکتیک های مکالمه برای بهبود ارتباطات اجتماعی کودک در بین دوستان و سایر دانش آموزان در مدرسه.
• تمرینات تنفسی برای کودکان دچار اختلالات گفتاری رزونانس.
• تمریناتی برای تقویت عضلات دهان در چهان رفع اختلال بیانی کودک.
• استفاده از بازی ها و اسباب بازی های توسعه زبان، مانند کارت های فلش
• استفاده از بازی درمانی که دارای تکنیک های بسیار زیادی است.

مدت زمانی که یک کودک به گفتار درمانی نیاز دارد به چند عامل بستگی دارد، از جمله:

1. سن آن ها
2. نوع و شدت اختلال گفتار
3. فرکانس درمان
4. وضعیت پزشکی زمینه ای
5. درمان یک بیماری زمینه ای

انواع اختلالات گفتاری که در زمان کودکی وجود دارد

اختلالات گفتار و زبان بسیاری وجود دارد که با گفتار درمانی قابل درمان است

۱. اختلال بیان: عبارت است از ناتوانی در شکل دادن صحیح صداهای کلمات خاص. کودک مبتلا به این نوع اختلال گفتاری احتمالا همیشه صداهایی را به کلمات اضافه می کند، تغییر می دهد و یا تحریف می کند. مصداق تحریف یک کلمه، گفتن «تاک» به جای «پارک» است.

۲. اختلالات روانی: اختلال روانی بر جریان، سرعت و ریتم گفتار تأثیر می گذارد. لکنت زبان از نوع اختلالات روانی هستند. فردی که لکنت دارد در ساختن صدا و گفتار مشکل دارد که ممکن است نامفهوم یا متلاطم باشد و یا ممکن است بخشی از هر کلمه را تکرار کند. فردی که دچار بی نظمی است، اغلب خیلی سریع صحبت می کند و کلمات را به هم می چسباند.

۳. اختلالات رزونانس: اختلال رزونانس زمانی رخ می دهد که انسداد جریان هوای منظم در حفره های بینی یا دهان، ارتعاشات مسئول کیفیت صدا را تغییر دهد. همچنین اگر دریچه حلقی نیز به درستی بسته نشود این مشکل رخ خواهد داد. اختلالات رزونانس اغلب با شکاف کام، اختلالات عصبی و تورم لوزه ها همراه است.

۴. اختلالات پذیرش: در اختلالات پذیرش، فرد مبتلا به اختلال زبان دریافتی همیشه در درک و پردازش آنچه دیگران می گویند، مشکل دارد. این موضوع باعث شود که وقتی کسی صحبت می‌کند، او در پیروی از دستورالعمل‌ها مشکل دارد یا دایره واژگان محدودی دارد. سایر اختلالات زبانی، اوتیسم، کم شنوایی و آسیب سر همگی می توانند منجر به اختلال زبان دریافتی در افراد شوند.

۵. اختلالات بیانی: اختلال زبان بیانی، مشکل در انتقال یا بیان اطلاعات است. اگر کودک یا دانش آموز شما دارای اختلال بیانی است، احتمالا در ایجاد جملات دقیق مانند استفاده از زمان های نادرست فعل مشکل داشته باشد. این بیماری با رشد ضعیف مانند سندرم داون و کاهش شنوایی همراه است. همچنین احتمالا ناشی از ضربه به سر یا یک وضعیت پزشکی خاص است که باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

۶. اختلالات ارتباطی شناختی: مشکل در برقراری ارتباط به دلیل آسیب به بخشی از مغز که توانایی تفکر کودک شما را کنترل می کند، به عنوان یک اختلال ارتباط شناختی نامیده می شود، که منجر به مشکلات حافظه، حل مسئله در دوران تحصیل یا قبل از آن و مشکل در صحبت کردن یا گوش دادن است. مشکلات بیولوژیکی مانند رشد غیر طبیعی مغز، برخی شرایط عصبی، آسیب مغزی یا سکته از مهمترین علائم این نوع اختلال گفتاری است.

۷. از دست دادن توانایی صحبت کردن: این یک اختلال ارتباطی اکتسابی است که بر توانایی کودک در صحبت کردن و درک دیگران تأثیر می گذارد، که حتی در برخی اوقات بر توانایی خواندن و نوشتن کودک تأثیر می گذارد. سکته مغزی شایع ترین علت آفازی است، اگرچه سایر اختلالات مغزی نیز باعث آن می شوند.

۸. لکنت زبان: دلیل این عارضه در گفتار کودک به دلیل ضعف یا ناتوانی در کنترل عضلات مورد استفاده در گفتار، کند و یا به صورت نامفهوم است. این بیماری بیشتر در اثر اختلالات سیستم عصبی و شرایطی ایجاد می‌شود که باعث فلج صورت یا ضعف در گلو و زبان می‌شوند.

گفتار درمانی معمولاً با ارزیابی انواع مشکلات زبانی کودک توسط آسیب شناس یا گفتار درمانگر شروع می شود که نوع اختلال ارتباطی و بهترین راه درمان آن را تعیین می کند.

سخن پایانی در مورد گفتار درمانی

اکثر اختلالات گفتاری در دوران کودکی شروع می شوند و با افزایش سن بهبود می یابند، در حالی که برخی دیگر تا بزرگسالی ادامه می یابند و نیاز به گفتار درمانی دارند.

میزان موفقیت گفتار درمانی بین اختلال تحت درمان و گروه سنی کودکان متفاوت است. هنگامی که گفتار درمانی را شروع می کنید به مرور تاثیر نتایج آن در کودکان را شاهد خواهید بود.

نشان داده شده است که گفتار درمانی برای کودکان خردسال زمانی که به موقع شروع شود و با مشارکت والدین یا مراقب در خانه انجام شود، بیشترین موفقیت را دارد.

گفتار درمانی می تواند طیف وسیعی از تاخیرها و اختلالات گفتار و زبان را در کودکان و بزرگسالان درمان کند. با بررسی زودهنگام، گفتار درمانی می تواند ارتباطات را بهبود بخشد و اعتماد به نفس را افزایش دهد.